Wetenschappelijk onderzoek naar liesbreuken in ons ziekenhuis

Richtje: “Ik  heb onderzoek gedaan naar twee verschillende behandelingen voor patiënten met liespijn bij een klinisch occulte liesbreuk. Een klinisch occulte liesbreuk is een liesbreuk die vanaf de buitenkant niet zichtbaar of voelbaar is maar wel op de echo van de lies wordt gezien. Dit is anders dan bij een “gewone” liesbreuk, waarbij je ook een zwelling kunt zien en voelen in de lies. Een gewone liesbreuk opereren we met een kijkoperatie, ook wel de TEP-techniek genoemd. Uit eerder onderzoek blijkt dat de kans op complicaties na deze operatie in ons centrum heel klein is. De kans dat de breuk terugkomt is 1% en de kans op blijvende pijn nog kleiner.

Bij liesbreuken zonder zwelling merkten we dat opereren vaak niet de beste oplossing is. We weten namelijk dat een echo niet altijd betrouwbaar is en ook dat  veel mensen een liesbreuk zonder pijnklachten hebben. In die gevallen helpt een operatie niet en kan rust, pijnstillers of fysiotherapie de klachten wel doen verminderen. Om dit te onderzoeken, vergeleken we de kijkoperatie met een afwachtende behandeling. We keken naar pijn tijdens rust en sporten. Patiënten gaven hun pijn een score van 0 (geen pijn) tot 10 (erg veel pijn). De verwachting van het onderzoek was dat afwachten niet slechter is dan opereren. In totaal werden patiënten een jaar lang gevolgd, waarbij we op verschillende momenten de pijn maten.”

Dit onderzoek heet de EFFECT-studie en werd mede mogelijk gemaakt door een subsidie van ZonMW.

“Het onderzoek begon in 2018. In totaal konden we 85 patiënten uit acht ziekenhuizen vergelijken. Door de covid-19 pandemie moesten we eerder stoppen, maar met de al verkregen resultaten kunnen we voorzichtig concluderen dat afwachten niet slechter is dan opereren. Slechts 10% van de patiënten moest na drie maanden alsnog geopereerd worden omdat de klachten aanhielden of de liesbreuk bij lichamelijk onderzoek toch merkbaar werd.”

“De studie is opgezet omdat weinig bekend was over hoe je liespijn bij klinisch occulte liesbreuk het beste behandelt. Ondanks dat de richtlijn geen duidelijk advies over de behandeling gaf, werd in de praktijk vaak gekozen om te opereren. Door ons onderzoek weten we nu dat het beter is om in deze patiëntengroep eerst drie maanden af te wachten. Als de pijn in de tussentijd vermindert, dan kunnen we ervan uitgaan dat de klachten door iets anders werden veroorzaakt, bijv. een peesontsteking. Als de pijn door een liesbreuk komt, dan wordt deze met de tijd vaak vanzelf merkbaar. Als dit gebeurt, betekent het dat een operatie nodig is.

Door de uitkomsten van het onderzoek, is de behandelmethode in ons ziekenhuis aangepast. Hierdoor voorkomen we onnodige operaties en kunnen we patiënten beter helpen.”

Richtje won in juni 2024 tijdens het Europese herniacongres zelfs de prijs voor beste voordracht voor haar onderzoek.