Goed idee wordt pilot tegen opiatenverslaving

Collega’s vernieuwen zorg

Voor onze patiënten zijn de ervaring, inzichten en ideeën van al onze zorgprofessionals waardevol. Daarom nodigen we collega’s uit om hun kennis en kunde te vertalen naar ideeën om onze zorg te vernieuwen en meer waarde voor de patiënt toe te voegen. Het programma VernieuwdeZorg stelt tijd, financiën en begeleiding beschikbaar om samen een kansrijk idee te ontwikkelen, te testen en mogelijk te implementeren. 

Zo ook het idee van Robin. Het pilotteam bestaat verder uit Jannie de Kock - Coers en Femke Huizinga (medewerkers Acute pijnservice), Bram Abou Habaga (anesthesioloog) en Marjolein van Zanten (teammanager OKC, Operatie Kamer Complex).

Het gaat in de pilot van Robin en haar collega’s om patiënten die na hun operatie opiaten als pijnstilling krijgen. Uit pijnmetingen blijkt dat opiaten na 48 uur niet altijd nodig zijn. Daarom gaat ons ziekenhuis de opiaten standaard voorschrijven voor maximaal 48 uur. Natuurlijk wordt dat verlengd als dat nodig is, dan met een stopdatum én een goede overdracht naar de eigen huisarts. 

Begeleiding bij minderen en afbouw 

Tijdens de pilot gaat ons ziekenhuis patiënten in een vroeg stadium begeleiden bij het gebruiken van medicatie. Dat doen we door patiënten goede informatie te geven over pijn, de lange-termijn-gevolgen én alternatieven voor opiaten. Als de zware medicijnen wel nodig zijn, helpen we bij het afbouwen.  

Tijdens de pilot begeleiden medewerkers van onze Acute pijnservice de 125 patiënten. Dat gebeurt onder supervisie van een anesthesioloog. Ook krijgen patiënten ondersteuning  door een app. Daarin krijgen ze uitleg over medicatie-afbouw en een passende pijnbehandeling. Want dat is ook onderdeel van de pilot, het is zeker niet de bedoeling dat patiënten pijn lijden. 

De medewerkers bellen de patiënten één tot maximaal vier keer in drie maanden. Hiermee hopen we dat alle patiënten binnen drie maanden gestopt zijn met hun opiaten. Patiënten waarbij dat niet zo is, kunnen terecht bij de specialisten van de Pijnpolikliniek van ons ziekenhuis. 

Als de pilot een succes is, willen we ook kijken naar begeleiding bij de afbouw van andere medicatie. 

Maatschappelijk probleem

Nederland staat wereldwijd op de negende plaats van de landen met het hoogste opiatengebruik en op de zesde plaats in Europa. Jaarlijks gebruiken ruim 1 miljoen Nederlanders opiaten, waarvan ruim 200.000 langdurig. Het afgelopen decennium is het aantal gebruikers gestegen met 55%. 

In ons ziekenhuis gingen in 2023 3.761 patiënten met ontslag met een recept voor opiaten. 

De maatschappelijke gevolgen van de verslaving aan opiaten zijn groot. Los van de lichamelijke klachten ontstaan mentale problemen zoals onverschilligheid en nemen mensen minder deel aan de maatschappij. In het IZA (Integraal Zorg Akkoord) is opgenomen dat we medicalisering moeten afremmen en moeten inzetten op gezondheid en welzijn door preventie en ondersteuning. Zo kunnen we zorgvragen voorkomen of minder zwaar laten worden.